Lekiem, z którym zapewne spotkał się każdy pacjent, mający problemy z wątrobą, jest sylimaryna w postaci doustnej (kapsułki lub tabletki), natomiast znacznie mniej osób wie, iż istnieje także postać do podawania dożylnego, w postaci czystej sylibininy. Dla przypomnienia należy nadmienić, iż sylimaryna to wspólna nazwa grupy związków (izomerów flawonolignanu) izolowanych z ekstraktów z owoców ostropestu plamistego (Cardui mariae fructus), a nie nazwa pojedynczej substancji czynnej. W grupie związków pod nazwą sylimaryna znajdują się 4 pokrewne chemicznie związki: sylibinina, izosylibinina, sylichristina i sylidianina, z czego najbardziej aktywną i najważniejszą jest sylibinina. Dlatego większość danych oceniających kinetykę i metabolizm sylimaryny uzyskano z badań właściwości kinetycznych sylibininy. Nazwy sylimaryna i sylibinina są potocznie często błędnie używane zamiennie i warto tu podkreślić tę istotną różnicę, zwłaszcza patrząc pod kątem np. porównywania stosowanych dawek różnych leków zawierających sylibininę.

Dożylna sylibinina stosowana jest jako antidotum przy uszkodzeniach wątroby spowodowanych zatruciami muchomorem sromotnikowym (także w ośrodkach toksykologicznych w Polsce). Co bardziej istotne, od 2008 roku trwają badania nad zastosowaniem dożylnej sylibininy (SIL) w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C (HCV).

Głównymi kierunkami działania sylibininy jest działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, pobudzające regenerację komórek wątrobowych oraz jak się okazuje, również jej bezpośrednie oddziaływanie na ekspresję wirusowego RNA w przebiegu HCV.

W przeprowadzonych dotychczas obserwacjach klinicznych badano wpływ dużych dawek SIL na poprawę skuteczności standardowego leczenia przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C pegylowanym interferonem alfa (PEG-IFN) i rybawiryną (RBV). Genezą tych badań był wstępny zamysł prof. Ferenciego, że silny stres oksydacyjny, w przebiegu HCV, może zmniejszać odpowiedź na leczenie standardowe interferonem i rybawiryną, a podanie wysokich dawek dożylnej sylibininy może polepszyć odpowiedź na standardową terapię. Niespodziewanie, okazało się, że podana dożylnie sylibinina wykazała również bezpośrednie działanie przeciwwirusowe.

W badaniu przeprowadzonym przez zespół profesora Petera Ferenci www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18771667, z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu, zastosowano dożylną sylibininę (SIL) u 36 pacjentów, nieodpowiadających na prowadzone uprzednio leczenie standardowe. Pacjenci ci otrzymywali dożylne dawki SIL przez 7 lub 14 dni, przy czym w ósmym dniu terapii włączano dodatkowo interferon i rybawirynę. Zaobserwowano znaczące zmniejszenie wiremii HCV już po 7 dniach podawania SIL. W grupie 9 pacjentów otrzymujących wysokie dawki SIL (20mg/kg masy ciała) u 44% z nich poziom HCV RNA był poniżej progu wykrywalności (< 15 IU/ml), natomiast w 12 tygodniu terapii spadek wiremii poniżej progu wykrywalności zanotowano u 78% pacjentów.

Kolejnym istotnym badaniem nad zastosowaniem dożylnej sylibininy u osób nieodpowiadających na leczenie standardowe jest praca profesor Karoline Rutter www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22155914 z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu. Oceniała ona skuteczność 14 i 21 dniowych wlewów z dużych dawek sylibininy (20 mg/kg masy ciała) u pacjentów, którzy nie odpowiedzieli na dotychczasowe standardowe leczenie pegylowanym interferonem alfa i rybawiryną. Badanie przeprowadzono na grupie 27 pacjentów i stwierdzono, że u 85% z tych pacjentów nie wykryto HCV RNA w momencie zakończenia dożylnego podawania sylibininy i tylko u 4 pacjentów z całej grupy poziom wiremii był wyższy niż 15 IU/ml po zakończeniu wlewów dożylnych SIL. Część pacjentów jest w fazie kontynuacji leczenia; u wszystkich pacjentów z tej grupy poziom wiremii nadal pozostaje poniżej progu wykrywalności. Trwałą odpowiedź wirusologiczną (SVR) u pacjentów, którzy ukończyli pełny cykl leczenia, stwierdzono u 36,7% pacjentów.

Inną istotną pracą było badanie zespołu profesora Dennisa Eurich www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21605016 z Berlina, który stosował dożylną sylibininę (SIL) u pacjentów po transplantacji wątroby z reinfekcją HCV, którzy przed przeszczepem, byli leczeni nieskutecznie standardową terapią p/wirusową bazującą na pegylowanym interferonie. Leczenie takie zastosowano u 4 pacjentów. Podawano SIL przez 14 dni a od 10 dnia leczenia włączono do terapii także pegylowany interferon i rybawirynę. U wszystkich pacjentów obserwowano obniżenie aktywności transaminaz i znaczący spadek wiremii HCV już w momencie rozpoczęcia podawania interferonu i rybawiryny. Po zakończeniu badania u 2 pacjentów obserwowano zanik wiremii HCV.

Należy nadmienić, iż we wszystkich cytowanych wyżej pracach podkreślano bardzo dobrą tolerancję sylibininy przez pacjentów i brak istotnych poważnych działań ubocznych. Najczęściej zgłaszano przemijające uczucie gorąca w czasie wlewu SIL. Ponadto należy zauważyć, że grupy pacjentów wybranych do tych badań były grupami ciężkimi do leczenia, obarczonymi bardzo dużym ryzykiem braku skuteczności leczenia. Trzeba także pamiętać, że według standardów leczenia wirusowego zapalenia wątroby typu C brak adekwatnej odpowiedzi wirusologicznej, w 12 lub 24 tygodniu terapii, jest wskazaniem do jej przerwania, a ponowna terapia pacjentów nieodpowiadających na terapię jest obarczona znacznym odsetkiem niepowodzeń. Cały czas prowadzone są badania nad zastosowaniem dożylnej sylibininy u pacjentów zakażonych HCV, nieodpowiadających na standardowe leczenie pegylowanym interferonem alfa i rybawiryną.

W Austrii dożylna sylibinina oficjalnie jest zarejestrowana we wskazaniach do leczenia przewlekłego WZW typu C u pacjentów nieodpowiadających na terapię standardową, lub niewystarczająco odpowiadających, możliwy jest więc import docelowy do Polski tego leku. Miejmy nadzieję, że niebawem poznamy w pełni na ile, ten obiecująco zapowiadający się lek, spełni pokładane w nim nadzieje.

Żródło:
Autorem artykułu jest Pan dr Maciej Zdrojewski z Oddziału Hepatologicznego (IV) Pomorskiego Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy w Gdańsku.

Więcej informacji o leczeniu tym preparatem (Legalon-SIL , sylibininą) można uzyskać kontaktując się z Panią Doktor Iwoną Bereszyńską z Poznania: drbereszynska@prometeusze.pl lub z Prezesem Stowarzyszenia "Prometeusze" Jarosławem Chojnackim: prezes@prometeusze.pl

Więcej informacji o produkcie Legalon można przeczytać w
Monografi produktu Legalon.